Giới thiệu
Đào Huy Vũ (tức Đào Hữu Vỹ) sinh ngày 13 tháng 10 năm 1924 tại thôn Xuân Trạch, xã Xuân Canh, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội trong một gia đình nông dân. Ông được gia đình nuôi cho ăn học và trở thành Hương sư ở quê nhà. Sớm giác ngộ cách mạng, ông đã tham gia Việt Minh từ năm 1942. Năm 1945, ông tham gia giành chính quyền tại Đông Anh quê nhà và gia nhập Quân đội. Trong chín năm kháng chiến chống thực dân Pháp, ông đã chiến đấu ở nhiều mặt trận và trở thành cán bộ cấp trung đoàn. Hòa bình lập lại, ông được đi học văn hóa, ngoại ngữ rồi đi học nước ngoài về chỉ huy xe tăng và trở thành “Người lính xe tăng số 1” của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Tiểu sử
Ông tên thật là Đào Hữu Vỹ, sinh ngày 13 tháng 10 năm 1924, ông lớn lên trong một gia đình nông dân nghèo tại thôn Xuân Trạch, xã Xuân Canh, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội, là cán bộ tiền khởi nghĩa. Ông tham gia Cách mạng từ tháng 6 năm 1942, nhập ngũ tháng 8 năm 1945, được kết nạp Đảng tháng 4 năm 1946 (chính thức tháng 1 năm 1947).
Lúc còn nhỏ, mặc dù nhà nghèo, nhưng gia đình vẫn cố lo cho ông ăn học. Hiếu học, chăm chỉ học tập, cần cù lao động, ông đỗ bằng certificat của Pháp (tương đương cấp tiểu học bây giờ) và được bổ làm hương sư (thầy giáo làng). Sớm giác ngộ Cách mạng, 18 tuổi, Đào Huy Vũ tham gia vào Đoàn Thanh niên Cứu quốc tại địa phương từ tháng 6 năm 1942. Do hành cảnh gia đình, để có tiền nuôi sống bản thân, đồng thời tiếp tục dấn thân vào con đường giải phóng dân tộc, ông còn tranh thủ đi bán rượu do nhà tự nấu kết hợp với tuyên truyền Cách mạng. Trong một lần đi bán rượu và vận động quần chúng, ông bị nhà đoan (douane – tiếng Pháp: thuế) bắt.
Sự nghiệp
Tháng 8 năm 1945, Đào Huy Vũ tham gia khởi nghĩa giành chính quyền tại huyện nhà (huyện Đông Anh, ngoại thành Hà Nội).
Tháng 12 năm 1945, ông tình nguyện gia nhập Vệ quốc quân, xung phong Nam tiến, tham gia đánh Pháp ở Mặt trận Tây Nguyên.
Tháng 11 năm 1946, Đào Huy Vũ đã có mặt tại Mặt trận Hà Nội, được điều về làm trung đội trưởng thuộc Tiểu đoàn 5, Trung đoàn Vĩnh Phúc do ông Chu Huy Mân làm trung đoàn trưởng. Từ ngày 19.12.1946, đến tháng 4 năm 1948, ông trưởng thành từ trung đội trưởng đến tiểu đoàn trưởng (của Trung đoàn 66, Đại đoàn 304).
Tháng 10 năm 1953, ông được rút về Bộ Tổng Tham mưu làm trợ lý.
Giữa năm 1955, ông đi học tập bổ túc văn hóa tại Trường Văn hóa Quân đội.
Ngày 24 tháng 8 năm 1956, 2 đoàn cán bộ, chiến sĩ được cử sang Quế Lâm, Trung Quốc đào tạo về tăng thiết giáp. Ông là đoàn trưởng đoàn thứ nhất gồm 55 người học về chỉ huy kỹ thuật và tăng thiết giáp.
Ngày 5 tháng 10 năm 1959, ông là Trung đoàn trưởng đầu tiên của Trung đoàn 202 (mật danh H02) khi mới thành lập.
Từ ngày 22 tháng 6 năm 1965 đến tháng 9 năm 1971, ông được bổ nhiệm làm Phó Tư lệnh, Ủy viên Thường vụ kiêm quyền Tư lệnh Bộ Tư lệnh Tăng thiết giáp.
Tháng 12 năm 1974, ông là Tư lệnh Binh chủng Thiết giáp.
Tháng 9 năm 1978 ông được cử đi học tại Trường Đảng Nguyễn Ái quốc.
Tháng 9 năm 1980 ông được điều về Học viện Quân sự cấp cao (nay là học viện Quốc phòng), là Trưởng khoa Thiết giáp.
Ngày 11 tháng 12 năm 1986, ông mất tại Hà Nội vì bệnh ung thư phổi.
Thiếu tá (1958), Trung tá (1960), Thượng tá (1966), Đại tá (1973), Thiếu tướng (1979).
Thành tựu
- Huân chương Độc lập hạng Nhì
- Huân chương Quân công (hạng Nhất, Hai)
- Huân chương Kháng chiến (chống Pháp) hạng Nhất
- Huân chương Chiến thắng (chống Pháp) hạng Nhì
- Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhất
- Huân chương Chiến sĩ vẻ vang (hạng Nhất, Nhì, Ba)
- Huy chương Quân kỳ quyết thắng
Sách THIẾU TƯỚNG XE TĂNG ĐÀO HUY VŨ
Xuất thân từ nông dân, trưởng thành qua trực tiếp chiến đấu ở bộ binh, trở thành người chỉ huy của trung đoàn xe tăng đầu tiên và sau này là Phó Tư lệnh, Tư lệnh Binh chủng Tăng Thiết giáp của Quân đội nhân dân Việt Nam, Đào Huy Vũ thấy rõ trách nhiệm nặng nề của mình, đồng thời ông cũng biết rõ những khiếm khuyết, thiếu hụt của bản thân. Bởi vậy, suốt cuộc đời ông là một quá trình học hỏi liên tục và cũng nhờ vậy, ông có kiến thức rất sâu rộng về nghệ thuật cũng như khoa học kỹ thuật quân sự. Trên cơ sở đó, ông đã chỉ đạo và cùng các cộng sự xây dựng nên cách đánh riêng có của xe tăng Việt Nam, phù hợp với điều kiện địa hình, tình hình địch và truyền thống “lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh” của dân tộc. Cách đánh đó đã đưa xe tăng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác và lập nên nhiều chiến tích huy hoàng. Có thể nói, đây chính là cống hiến to lớn nhất của ông đối với quá trình phát triển, trưởng thành của bộ đội xe tăng Việt Nam.
Đào Huy Vũ cũng là người chỉ huy sâu sát với cơ sở, gần gũi lắng nghe ý kiến, tâm tư nguyện vọng của cán bộ, chiến sĩ dưới quyền. Trong những ngày đầu xây dựng Trung đoàn Xe tăng 202, ông đã đồng cam cộng khổ cùng anh em trực tiếp gánh vữa xây khu xe, đào hố trồng cây phủ xanh đồi trọc, lấy phân tăng gia rau xanh cải thiện đời sống. Trong bộ quần áo lấm đầy dầu mỡ, ông đã trực tiếp cùng các chiến sĩ của mình chăm sóc, bảo dưỡng vũ khí khí tài trong những ngày “bãi xe”. Giữa những ngày hè nóng nực hay ngày đông giá rét, ông đã cùng anh em lặn lội trên thao trường, bãi tập huấn luyện lái xe, bắn súng và chiến thuật xe tăng… Từ thực tiễn đó, ông đã cùng Đảng ủy, chỉ huy đơn vị đề ra đường hướng chính xác để xây dựng đơn vị theo hướng và thật sự đã trở nên chính quy, hiện đại, tinh nhuệ. Những nền nếp tốt đẹp đó vẫn còn được duy trì đến nay tại tất cả các đơn vị xe tăng, thiết giáp trong toàn quân.
Đào Huy Vũ cũng là con người của hành động. Thời kháng chiến chống thực dân Pháp, ông đã trải qua hầu hết các chiến dịch ở miền Bắc và Thượng Lào. Khi là người đứng đầu Binh chủng Tăng Thiết giáp, ông cũng không ngại xông pha khắp các chiến trường. Đầu năm 1968, ông đã trực tiếp đi cùng một đại đội xe tăng vào Đường 9 – Khe Sanh; năm 1970, ông sang trực tiếp chỉ đạo xe tăng chiến đấu ở chiến trường Lào và đã bị đạn thù cướp đi một con mắt; trong cuộc Tiến công chiến lược năm 1972, ông đã vào chiến trường Quảng Trị để chỉ huy xe tăng chiến đấu; mùa Xuân năm 1975, ông luôn bên cạnh Bộ Tư lệnh các chiến dịch Trị Thiên – Huế và Đà Nẵng, Bộ Tư lệnh Cánh quân Duyên Hải và Bộ Tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh để làm tham mưu về sử dụng xe tăng. Ông cũng là người có nhiều đóng góp vào công tác xây dựng lực lượng và sử dụng tăng thiết giáp trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế… Từ thực tế đó, ông đã đúc rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu để ngày càng hoàn thiện nghệ thuật sử dụng xe tăng ở Việt Nam.
Có thể khẳng định: Binh chủng Tăng Thiết giáp sở dĩ đã lập được nhiều chiến công oanh liệt, đi vào lịch sử và trưởng thành lớn mạnh như ngày nay có phần đóng góp không nhỏ của Thiếu tướng Đào Huy Vũ. Đây cũng là ý kiến của tất cả các đồng chí, đồng đội đã cùng công tác với ông từ những ngày đầu khai sơn phá thạch xây dựng Binh chủng.
Còn trong sinh hoạt, ông là người có cuộc sống giản dị, liêm khiết và thường xuyên quan tâm đến người khác. Ông cũng là người chồng, người cha tận tụy với gia đình, các con, các cháu.Nhập ngũ vào binh chủng Thiết giáp năm 1971, tác giả đã có một thời gian dài được sống và chiến đấu dưới quyền của Thiếu tướng Đào Huy Vũ và cũng đã được nghe nhiều câu chuyện, nhiều giai thoại về thủ trưởng của mình. Tác giả thật sự kính trọng, ngưỡng mộ và mong muốn viết một cuốn sách về “Người lính xe tăng số 1” của Quân đội nhân dân Việt Nam – Thiếu tướng Đào Huy Vũ. Nguyện vọng đó được sự đồng cảm và khích lệ của các con, các cháu Thiếu tướng và là động lực để tác giả hoàn thành cuốn sách này. Tác giả xin chân thành cảm ơn Đại tá Đào Hữu Hùng – con trai, bà Đào Thị Khánh Hồng – con gái cả và Đại tá Trần Xuân Hiểu – con rể của Thiếu tướng Đào Huy Vũ đã cung cấp rất nhiều tư liệu chân thực và chính xác về người cha của mình, giúp cho cuốn sách được viết ra với độ trung thực cao nhất.
Tác giả xin cảm ơn cố Thiếu tướng Mai Văn Phúc, Thiếu tướng Nguyễn Văn Phước, Thiếu tướng Trần Doãn Kỷ, cố Đại tá Đào Văn Xuân, cố Đại tá Dương Đằng Giang, cố Đại tá Đinh Quang Tuệ, Đại tá Phùng Văn Minh, Đại tá Hà Tiến Tuân, Đại tá Lưu Thụ, Thượng tá Phạm Doãn Bảng, nhà thơ Hữu Thỉnh… những người bạn chiến đấu và cộng sự một thời của Thiếu tướng Đào Huy Vũ đã kể cho tác giả nghe những câu chuyện, những kỷ niệm hết sức sống động về ông, tạo điều kiện cho tác giả hoàn thành cuốn sách này.
Tác giả cũng xin cảm ơn Nhà xuất bản Quân đội nhân dân đã tổ chức biên tập, xuất bản để cuốn sách này ra mắt kịp thời vào Lễ giỗ lần thứ 35 của Thiếu tướng Đào Huy Vũ – ngày 11 tháng 12 năm 2021 (tức ngày 11.11 Tân Sửu).
Tham khảo:
- Nguồn: https://vi.wikipedia.org/wiki/Đào_Huy_Vũ
- https://www.quochoitv.vn/cuon-sach-toi-chon-thieu-tuong-xe-tang-dao-huy-vu-cau-chuyen-ve-nguoi-linh-xe-tang-so-mot-viet-nam
- https://quochoitv.vn/cuon-sach-toi-chon-thieu-tuong-xe-tang-dao-huy-vu-cau-chuyen-ve-nguoi-linh-xe-tang-so-mot-viet-nam
- https://giaoducthoidai.vn/nguoi-linh-xe-tang-so-1-va-hanh-trinh-den-dinh-doc-lap-post554235.html
